رییس جمهور در مراسم افتتاحیه اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر:

توسعه همکاری کشورهای ساحلی به نفع صلح وامنیت همه ملتهای منطقه است

رییس جمهور در مراسم افتتاحیه اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر، با بیان اینکه دریای خزر از ظرفیت های بالایی برای گسترش همکاری بین همسایگان خود بهره مند است، تاکید کرد: توسعه همکاری کشورهای ساحلی به نفع صلح و امنیت این دریا، منطقه و در جهت منافع ملت های ماست.
متن کامل سخنان دکتر محمود احمدی نژاد به این شرح است:
بسم‌الله الرّحمن الرّحیم
اللهم عجل لولیک الفرج و العافیه و النصر واجعلنا من خیر انصاره و اعوانه والمستشهدین بین یدیه
عالیجنابان ؛
رؤسای محترم جمهور کشورهای ساحلی دریای خزر
تشریف فرمایی شما به جمهوری اسلامی ایران را خوش آمد گفته و حضورتان در اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر را گرامی می دارم . ایران خانه دوم همه شماست و این حضور نشانی از همبستگی ، دوستی و حسن همجواری میان مجموعه دولتها و ملتهای ماست . مستحضرید که بیش از پنج سال از اولین اجلاس سران کشورهای ساحلی در عشق‌آباد سپری شده است و در این مدت دو تن از روسای جمهوری به دیار باقی شتافته اند. یاد این دو همکار فقید آقای حیدر علی‌اف رییس‌جمهور سابق آذربایجان و آقای صفر مراد نیازوف رییس‌جمهور سابق ترکمنستان را گرامی می داریم.
عالیجنابان
کشورهای حاشیه خزر با اتکاء به سابقه تمدنی و فرهنگی و علائق مشترک خود از طریق دریای زلال خزر که همواره منبع و منشاء حیات در این منطقه بوده است با هم گره خورده اند . این همبستگی به پاکی و وسعت و عمق این دریای بی نظیر و از جلوه های ثبات ، صلح ، امنیت و حیات این کشورهاست .
در فاصله بین دو اجلاس ، تفاهم و اشتراک نظر بین کشورهای ساحلی روز به روز بیشتر شده و دولت‌ها به سمت همگرایی و تجانس در سیاست‌ها پیش رفته‌اند.
در طول این سال‌ها، ملت های ساحلی که تنها صاحبان واقعی دریای خزر هستند، منتظر به ثمر نشستن گفت‌وگوهای جاری بین دولت‌های خود در خصوص وضعیت حقوقی بزرگ‌ترین دریاچه جهان بوده‌اند. باید اعلام کنم که مذاکرات در این باره به صورت کاملاً جدی و تخصصی در حال پیگیری و جو عمومی حاکم بر آن، جو تفاهم و همکاری است. در این مذاکرات، در بسیاری موارد، توافق نهایی حاصل شده و در عین حال برخی از ابعاد مهم حقوق و تکالیف کشورهای ساحلی در قبال دریای خزر در دست مذاکره است.
در نتیجه جدیّت و عزم کشورها در حال حاضر زبان و فهم مشترکی در گفتگوها پدیدار شده که ما را به آینده و نتیجه آن بیش از پیش خوش‌بین می‌کند.
در جریان بودن مذاکرات به معنای عدم وجود هرگونه ترتیبات حقوقی در این دریا نیست. بعنوان مثال آزادی کشتیرانی تجاری کشورهای ساحلی ، منع تردد کشتی‌ با پرچم کشورهای غیرساحلی و ایجاد کمربند انحصاری شیلاتی، هم‌اکنون نیز با توافق کلیه کشورهای ساحلی در حال اعمال است.
با پیشرفت مذاکرات در خصوص مسایل حقوقی، نیاز به بحث پیرامون ابعاد دیگری از مسایل دریای خزر به تدریج خود را نمایان ساخته است که به برخی از آنها اشاره می کنم:
1- در بعد اقتصادی دریای خزر از ظرفیت‌های بالایی برای گسترش همکاری‌ بین همسایگان خود بهره مند است. پنج کشور ساحلی دارای حدود دویست و پنجاه میلیون نفر جمعیت و منابع متنوع و فراوانی هستند که امکان افزایش سطح همکاری بین آنان را به میزان بسیار بیشتر از حد کنونی فراهم می‌کند. پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران، تعریف و ایجاد یک ساختار با اهداف اقتصادی به منظور تسهیل و تقویت همکاری‌های تجاری ـ اقتصادی بین کشورهای ساحلی است. قرار گرفتن دریای خزر در مسیر کریدور مهم ترانزیتی شمال ـ جنوب بستر مناسبی برای گسترش همکاری‌ها است.
2- ضرورت همکاری جمعی کشورهای ساحلی در تثبیت و حفظ امنیت و ثبات در این دریا، اکنون کاملاً بارز است. این همکاری که هدف از آن جلوگیری از رقابت‌های نظامی در دریا و مقابله با بیگانگان و در عین حال توجه به مسائلی چون مبارزه با جرایم سازمان‌ یافته خواهد بود، نیازمند ایجاد نوعی سازمان منطقه‌ای در آیندة نزدیک است. تلاش هایی در خصوص ایجاد این ترتیبات دسته‌جمعی آغاز شده است که امیدواریم به زودی شاهد به بار نشستن این تلاش ها باشیم.
تمامی کشورهای ساحلی دریای خزر بر این نکته اساسی هم‌عقیده‌اند که مسایل این دریا باید صرفاً توسط کشورهای همسایه آن حل و فصل شود. دریای خزر یک دریای بسته و متعلق به کشورهای ساحلی است؛ لذا فقط کشتی‌ها و نیروهای نظامی این کشورها باید حق حضور داشته باشند.
3- کشورهای ساحلی خزر مهد تمدن های بشری هستند . مردمان ما هزاران سال در صلح و آرامش با هم زندگی کرده و تبادلات فرهنگی داشته اند . قدمت ، تنوع و اشتراکات فرهنگی از سرمایه های معنوی و مهم مردم این مناطق است . پیشنهاد می نمایم ؛ تعاملات و تبادلات فرهنگی ، ادبی ، هنری و گردشگری بین کشورهای ساحلی افزایش یابد . رفت و آمد های گسترده بین ملتها و علماء و هنرمندان این منطقه به تقویت صلح و ثبات و دوستی کمک خواهد کرد .
4- با توجه به ذخایر گسترده انرژی و امکانات و سیع و متنوع انتقال آن در کشورهای ساحلی ، همکاری همه جانبه در استخراج و انتقال انرژی از کوتاهترین و اقتصادی ترین و همراه ترین مسیر با محیط زیست به نفع همه کشورهای حاشیه خزر است .
5- خوشبختانه کشورهای ساحلی دریای خزر با تصویب کنوانسیون حفاظت محیط زیست این دریا تحت عنوان «کنوانسیون تهران» ، نشان دادند که حفظ محیط زیست را به عنوان یک عامل مهم در فعالیت‌های خود در دریای خزر مدنظر دارند . این کنوانسیون، در صورتی که در آینده‌ای نزدیک از بازوهای اجرایی یعنی پروتکل‌های الحاقی ، برخوردار شده و ترتیبات نهادی آن در اسرع وقت نهایی گردد، می تواند نقش مهمی در بهبود وضعیت شکنندة محیط زیست این دریا و محافظت از تنوع جانوری و گیاهی آن داشته باشد.
حضار محترم
دریای با شکوه خزر و منافع آن همواره برای کشورهای ساحلی مهم بوده و خواهد بود. تعداد جلسات برگزار شده در سطوح مختلف بین نمایندگان پنج کشور ظرف چند سال گذشته، مؤید این مدعاست. این تعاملات، عامل مهمّی در تقویت حسن همجواری و دوستی بین کشورهای ماست. پیشنهاد می‌کنم اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر و نیز اجلاس وزرای امور خارجه این کشورها از این پس به صورت مرتب و با زمان‌بندی از پیش‌ تعیین شده برگزار شود.
توسعه همکاری کشورهای ساحلی به نفع صلح و امنیت این دریا و منطقه و در جهت منافع ملتهای ماست .  بعنوان میزبان این اجلاس بار دیگر از حضور و همکاریهای سازنده شما در برپایی این نشست تشکّر می‌کنم و امیدوارم این نشست بتواند در دستیابی به اهداف خود که همانا تعمیق روابط دوستانه ، افزایش همه جانبه همکاریها و نزدیکتر کردن مواضع و دیدگاه‌های دولتها و ملتهای ما است، موفق باشد.
والسلام علیکم ورحمه الله و برکاته

متن اعلامیه اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر ظهر امروز درتهران منتشر شد.
پنج کشور ساحلی دریای خزر برای اولین مرتبه و در یک اعلامیه 25 بندی درباره مهم ترین مسایل منطقه ای و بین المللی تفاهم کردند. متن کامل اعلامیه پنج کشور ساحلی دریای خزر به این شرح است:

اعلامیه جمهوری آذربایجان، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری قزاقستان، فدراسیون روسیه و ترکمنستان
روسای جمهوری کشورهای جمهوری آذربایجان، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری قزاقستان ، فدارسیون روسیه و ترکمنستان از جانب کشورهای خود که از این به بعد طرفها نامیده خواهند شد؛
ضمن حمایت از ابتکار جناب آقای محمود احمدی نژاد ، رییس جمهوری اسلامی ایران برای برگزاری دومین نشست روسای جمهور کشورهای ساحلی دریای خرز؛
در پی بحث و بررسی مسائل مبرم بین المللی و منطقه ای که مورد علاقه متقابل طرفها می باشد، وضعیت و چشم اندازهای همکاری های چند جانبه و همچنین مسائل مربوط به روند تعیین رژیم حقوقی دریای خزر که در فضایی سازنده و مبتنی بر حسن تفاهم در تاریخ 24 مهر ماه 1386 هجری شمسی برابر با 16 اکتبر 2007 میلادی در شهر تهران مورد مذاکره قرار گرفته است؛
با اعتقاد به این امر که توسعه همکاری های پنج کشور ساحلی خزر براساس دوستی و حسن همجواری، پاسخگوی منافع اساسی ملت های آنها بوده و عامل مهم تامین امنیت منطقه به شمار می آید؛
با اتکاء بر تمایل مشترک پنج کشور در راستای تحکیم دوستی و اعتماد متقابل، حل و فصل کلیه مسائل در فضای تساوی حقوق و مشارکت متقابلاً مفید و با درنظر گرفتن منافع آنان؛
با توجه به تغییرات بوجود آمده در منطقه دریای خزر و روند ها در سطوح ژئو پلتیک و ملی و توافقات موجود بین پنج کشور ساحلی خزر و در این رابطه با عنایت به ضرورت تکمیل رژیم حقوقی دریای خزر و تصویب هر چه سریعتر کنوانسیون رژیم حقوقی در راستای این اهداف؛
با تلاش جهت فراهم سازی شرایط مساعد به منظور تامین حقوق حاکمه کشورهای ساحلی خزر در دریای خزر و همچنین حل و فصل مسایل رژیم حقوقی این دریا و بهره برداری از منابع آن با روحیه تفاهم و همکاری؛
با توجه به آمادگی برای برقراری تماس های منظم بین سران کشورهای ساحلی دریای خزر از جمله درچارچوب پنج جانبه و تبادل نظر پیرامون مهمترین مسائل دوجانبه، منطقه ای و بین المللی؛
با تایید پایبندی خود به اهداف و اصول منشور ملل متحد، موازین شناخته شده حقوق بین الملل از جمله احترام به حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و برابری حاکمیت کشورها، عدم توسل به زور و یا تهدید به آن؛
موارد ذیل را اعلام می دارند:
1- طرفها از هر لحاظ مساعدت می کنند تا منطقه خزر به منطقه صلح و ثبات، توسعه و شکوفایی پایدار اقتصادی، حسن همجواری و تساوی حقوق در همکاری های بین المللی بین کشورهای ساحلی مبدل شود. آنها عزم راسخ دارند تا بر پایه روابط دو جانبه و چند جانبه در زمینه های سیاسی، دیپلماتیک، بازرگانی، اقتصادی، علمی، فنی ، فرهنگی- اجتماعی و سایر زمینه ها بطور تنگاتنگ با یکدیگر تشریک مساعی نمایند.
2- طرفها از برگزاری اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر به صورت منظم با توافق طرفها و درفاصله بین آنها ملاقات های وزرای امور خارجه و همچنین کارشناسان ذی صلاح طرفها برای بررسی تمامی مجموعه مسایل مرتبط با دریای خزر حمایت می کنند.
3- طرفها ضمن تلاش برای استفاده موثر از ظرفیت های غنی منطقه خزر و با در نظر داشتن چشم انداز مساعد توسعه آن، گفتگو و تشریک مساعی در عرصه اقتصادی به ویژه در زمینه های انرژی و حمل و نقل را گسترش خواهند داد.
4- طرفها به استفاده مطلوب از ظرفیت های حمل و نقل منطقه ای از جمله از طریق ایجاد و گسترش کریدورهای حمل و نقل بین المللی مساعدت خواهند نمود.
5- طرفها اظهار می دارند که فقط کشورهای ساحلی، دارای حقوق حاکمه در رابطه با دریای خزر و منابع آن می باشند.
6- طرفها معتقدند که رژیم حقوقی جامع دریای خزر از طریق کنوانسیون مربوط به رژیم حقوقی دریای خزر به عنوان سند پایه تعیین خواهد شد که تصویب آن فقط براساس اتفاق آرای کشورهای ساحلی میسر است.
7- طرفها توافق دارند تا تعیین رژیم حقوقی جدید دریای خزر، در پهنه آن باید رژیم های توافق شده کشتیرانی، ماهیگیری و تردد کشتی ها صرفا تحت پرچم کشورهای ساحلی خزر براساس تحقق حقوق حاکمه آنها اعمال گردد.
8- طرفها اعلام می دارند که تدوین رژیم حقوقی جامع دریای خزر و به همین منظور انعقاد هرچه سریعتر کنوانسیون رژیم حقوقی این دریا، مهم ترین وظیفه می باشد. این کنوانسیون به عنوان سند پایه رژیم حقوقی دریای خزر باید مسایل اعمال صلاحیت کشورهای ساحلی خزر را براساس احترام به حقوق حاکمه آنها در دریای خزر تعیین نماید و در برگیرنده اصول و موازین مربوط به حفاظت از محیط زیست و کاربرد معقولانه منابع طبیعی، از جمله بهره برداری از منابع زنده دریای خزر و منابع معدنی بستر و زیر بستر آن ، کشتیرانی و همچنین سایر مسایل مربوط به فعالیت در دریای خزر باشد.
9- طرفها اعلام می دارند که توافق نهایی در مسایل مربوط به تحدید حدود بستر به منظور استفاده از منابع زیر بستر توسط همه کشورهای ساحلی دریای خزر با توجه به حقوق حاکمه آنها و احترام به حقوق و منافع قانونی یکدیگر اجرا خواهد شد.
10- طرفها مقرر نمودند که روند توافق به منظور تعیین مناطق با عرض مورد توافق و پهنه مشترک آبی دریای خزر و همچنین رژیم های حقوقی مطابق با آنها را ادامه دهند.
11- طرفها با درک مسوولیت خویش در برابر نسل های امروز و فردا در قبال حفاظت از دریای خزر و تمامیت سیستم زیست محیطی آن، اهمیت گسترش همکاری در حل مسایل زیست محیطی، از جمله هماهنگی فعالیت های ملی حفاظت از محیط زیست و مساعی مشترک با سازمان های بین المللی حفاظت از محیط زیست، به منظور ایجاد نظام منطقه ای، حفظ و نگهداری تنوع بیولوژیکی، استفاده معقولانه و تکثیر و پرورش ذخایر زنده را مورد تاکید قرار می دهند.
طرفها اذعان می دارند که وضعیت زیست محیطی دریای خزر و ذخایر ماهیان خاویاری این دریا مستلزم کاربرد مساعی مشترک سریع جهت جلوگیری از پیامدهای نامطلوب زیست محیطی می باشد. در این رابطه ، طرفها ایجاد مبانی حقوقی- قراردادی اولویت دار لازم جهت همکاری های منطقه ای حفاظت از محیط زیست را براساس کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر ادامه خواهند داد.
طرفها ضمن ابراز خشنودی از لازم الاجرا شدن کنوانسیون حفاظت محیط زیست دریای خزر که در نوامبر 2003 در تهران منعقد گردید؛ بر لزوم تدوین و تصویب هر چه سریعتر پروتکل های الحاقی به آن تاکید کردند.
طرفها همچنین لزوم نهایی شدن ترتیبات نهادی کنوانسیون، بویژه تعیین محل دبیرخانه دائمی کنوانسیون را در اسرع وقت خاطر نشان می سازند.
12- طرفها اصل مسوولیت کشورهای ساحلی دریای خزر در قبال خسارات وارده به محیط زیست خزر و به یکدیگر در نتیجه استفاده از دریای خزر و بهره برداری از منابع آن را تایید می نمایند.
13- طرفها اعلام می دارند که دریای خزر باید فقط جهت اهداف صلح آمیز مورد استفاده قرار گیرد و همه مسایل مربوط به دریای خزر بوسیله کشورهای ساحلی از طرق مسالمت آمیز حل و فصل خواهد شد.
طرفها برای ایجاد و تحکیم اعتماد متقابل، امنیت منطقه ای، ثبات و همچنین امتناع از بکارگیری نیروی نظامی در روابط متقابل تلاش خواهند کرد.
14- طرفها تایید می کنند که نیروهای مسلح آنان به منظور حمله به هر یک از طرفها مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
15- طرفها تاکید می کنند که در هیچ صورتی به کشورهای دیگر اجازه نخواهند داد تا از قلمرو کشورشان برای تهاجم و سایر عملیات نظامی علیه هر یک از طرفها استفاده شود.
16- طرفها از روند مذاکرات پیرامون رژیم حقوقی دریای خزر براساس احترام متقابل، حسن تفاهم، برابری حقوق و موازین پذیرفته شده حقوق بین الملل در فضای گفتگوهای متمدنانه ابراز رضایت کرده و ضرورت ادامه فعال این مذاکرات را خاطر نشان نمودند.
17- طرفها با اذعان به اهمیت امنیت، صلح و ثبات در منطقه دریای خزر ابراز تمایل کردند که مذاکرات خود را برای بررسی کلیه مسائل مرتبط با امنیت در دریای خزر ادامه دهند.
18- طرفها به ایجاد نظامی جهانی جدید چند قطبی، کامل تر و عادلانه بین المللی در زمینه های سیاسی، اقتصادی و حقوقی مساعدت نموده و به صورت همه جانبه نسبت به تحکیم نقش محوری سازمان ملل متحد به عنوان سازوکار همه جانبه حفظ صلح، امنیت و ثبات جهانی کمک خواهند کرد.
9- طرفها معاهده«منع اشاعه و تکثیر سلاح های هسته ای» را به عنوان یکی از مهم ترین بنیان های امنیت و ثبات بین المللی دانسته و خواستار تعمیم آتی این معاهده هستند. طرفها همچنین حق مسلم کلیه کشورهای عضو معاهده «منع اشاعه و تکثیر سلاح های هسته¬ای» جهت توسعه تحقیقات، تولید و استفاده از انرژی هسته ای در مقاصد صلح آمیز بدون تبعیض و در چارچوب مفاد این معاهده و همچنین سازوکارهای آژانس بین المللی انرژی اتمی را مورد تایید قرار می دهند.
20- طرفها ضمن تایید حق مسلم هر کشور برای انتخاب راه توسعه مخصوص به خود براساس احترام به حقوق بشر با توجه به ارزش های تاریخی، اجتماعی و فرهنگی کشورهای ساحلی دریای خزر، مخالفت خود را با دخالت در امور داخلی کشورهای مستقل ابراز می دارند.
21- طرفها معتقدند که شرط لازم تامین امنیت، صلح و ثبات در منطقه، حل و فصل صلح آمیز، عادلانه و پایدار مناقشات بر طبق منشور ملل متحد ، براساس احترام به حاکمیت، رعایت تمامیت ارضی و خدشه ناپذیری مرزهای شناخته شده بین المللی می باشد.
22- طرفها ترورسیم بین المللی، جدایی طلبی تجاوزکارانه و سایر مظاهر زورگویانه افراط گرایی و همچنین مبادلات غیرقانونی مواد مخدر و سلاح و اشکال دیگر بزه کاری فرا ملی سازمان یافته را به عنوان یک تهدید جهانی که امنیت جامعه جهانی و نیز ثبات سیاسی بین المللی را تهدید می کند؛ تلقی می نمایند.
طرفها بدون قید و شرط کلیه اقدامات، روش ها و اعمال تروریستی را صرف نظر از انگیزه ها، اشکال و مظاهر آن، در هر جایی و به وسیله هر کسی که انجام یابند، به ویژه آن مواردی که صلح و امنیت منطقه را در معرض تهدید قرار می دهند؛ به عنوان اعمال جنایتکارانه محکوم می نمایند. طرفها همچنین اعتقاد دارند که تروریسم نمی تواند و نباید با هیچ دینی، ملتی، تمدنی و یا گروه نژادی ارتباط داده شود.
23- طرفها پایبندی خویش را به توسعه همکاری های وسیع دوجانبه و چند جانبه در مبارزه با تروریسم، نقل و انتقال غیرقانونی مواد مخدر و سلاح و جرایم سازمان یافته فراملی با استفاده از نقش محوری هماهنگ کننده سازمان ملل متحد براساس رعایت دقیق اصول و موازین شناخته شده حقوق بین الملل مورد تایید قرار می دهند.
24- طرفها با استقبال از نتایج اجلاس روسای جمهور کشورهای ساحلی خزر در تهران، عزم راسخ خود را نسبت به مساعدت همه جانبه در توسعه همکاری بین کشورهای ساحلی مورد تاکید قرار می دهند.
25- اجلاس آتی روسای جمهور کشورهای ساحلی خزر طبق تاریخ توافق شده در اکتبر 2008در باکو مرکز جمهوری آذربایجان برگزار خواهد شد.


از طرف جمهوری آذربایجان الهام علی اف
از طرف جمهوری اسلامی ایران محمود احمدی نژاد
از طرف جمهوری قزاقستان نورسلطان نظر بایف
از طرف فدراسیون روسیه ولادیمیر پوتین
از طرف ترکمنستان قربانقلی بردی محمد اف

این خاطره جالب رو از وبلاگ قافله شهدا کپی کردم. با اجازه حاج محسن. حالشو ببرید!  گفتم تا نون داغه تنورو بچسبونم! نه! فکر کنم بالعکس بود! حالا هرچی! یه وقت دوستای استقلالی ما دلگیر نشن بعد حال ما رو بگیرند!...بی خیال! ... بخونید!....

شهر فاو تازه فتح شده بود و سربازان دشمن گروه گروه تسلیم می شدند.من و دوستم علی ناهیدی از یک هفته قبل از عملیات باهم حرف نمی زدیم. شاید علتش خیلی عجیب و غریب باشد. ما، سر تیم های فوتبال استقلال و پرسپولیس دعوایمان شده بود. من استقلالی بودم و علی پرسپولیسی. یک هفته قبل از عملیات در سنگر طبق معمول داشتیم با هم کرکری می خواندیم و از تیم های مورد علاقه مان حمایت می کردیم که بحثمان جدی شد. علی زد به پروین و یک نفس گفت:

شیش، شیش، شیش تایی هاش.