گروه سیاسی- علی طاهری: روز 28 سپتامبر از دفتر دیوید راکفلر به وزارت خارجه آمریکا اطلاع داند که شاه به شدت بیمار است و چون امکانات معالجه او در مکزیک وجود ندارد او در نظر دارد به آمریکا مسافرت کند. برژینسکی از جمله افرادی بود که از مسافرت شاه به آمریکا حمایت کرد. وی در کتاب خود با عنوان «قدرت و اصول» دلایل این حمایت خود را چنین بیان می کند: «پذیرفتن شاه در آمریکا... جنبه تاکتیکی داشت... من می دانستم که سادات و ملک حسن و رهبران سعودی و سایر دوستان ما به دقت مراقب رفتار ما با شاه هستند و روش ما در برابر شاه در قضاوت خود آنها نسبت به ما موثر واقع خواهد شد...»

سرانجام شاه در 30 مهر 1358 وارد نیویورک شد. امام (ره) در ده آبان، طی پیامی به مناسبت سالروز 13 آبان خطاب به مردم، دانشجویان و طلاب فرمودند: «بر دانش آموزان، دانشگاهیان و محصلین علوم دینیه است که با قدرت تمام حملات خود را علیه آمریکا و اسرائیل گسترش داده و آمریکا را مجبور به استرداد این شاه مخلوع جنایتکار نمایند.»

چند روز قبل ازآن در سوم آبان 1358 پیشنهاد اشغال سفارت آمریکا در شورای هماهنگی «دفتر تحکیم» که تشکیلات سراسری انجمن اسلامی دانشگاه های سراسر کشور بود، مطرح می شود و چون با مخالفت روبرو می گردد در انجمن های اسلامی دانشگاه های تهران، شریف و پلی تکنیک خارج از چارچوب دفتر تحکیم وحدت مورد بحث و توافق قرار می گیرد و این دانشجویان به خصوص بعد از پیام 10 آبان حضرت امام در تصمیم خود جدی تر شده و بالاخره در 13 آبان 58 سفارت آمریکا را تسخیر می کنند.

طی سالهای گذشته، صحبت های زیادی پیرامون علل و زمینه های تسخیر لانه جاسوسی شده است. آنچه در ادامه می آید پرداختن به مسائلی است که تا کنون کمتر مطرح شده اند:

1.در بسیاری از کتب، جنگ عراق علیه ایران را به عنوان یکی از پیامدهای تسخیر لانه جاسوسی مطرح می کنند. به این معنی که اگر لانه جاسوسی تسخیر نمی شد، هرگز عراق به ایران حمله نمی کرد! این در حالیست که شواهد موجود نشان می دهد، حمله عراق به ایران، مدتها قبل از تسخیر سفارت آمریکا کلید خورده بود و اتفاقاً تسخیر لانه جاسوسی آن را به عقب انداخت و این فرصت را فراهم کرد تا دولت و سایر نهادهای نظام استقرار یابند. برای اثبات این فرضیه دلایل زیر قابل طرح است:

الف) پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران تبدیل به کشوری شد که نه تنها از نظر جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی دارای اهمیت فوق العاده بود بلکه نظریه های رایج فکری در دنیا و نظام های حکومتی سلطه گر را به چالش کشید و یک موج بیداری اسلامی را بوجود آورد. مجله لبنانی «الصیاد» در 17 خرداد 58 در مقاله ای با عنوان «گردباد اسلامی با انقلاب ایران در کشور های مسلمان وزیدن گرفت»، به تحلیل عمق نفوذ انقلاب اسلامی در کشورهای منطقه پرداخت. نکته مهم تعبیر «گردباد اسلامی» از انقلاب ایران بود که در حقیقت شتاب زیاد انقلاب اسلامی را بیان می کرد. این شتاب به حدی بود که تنها، گزینه ی نظامی را پیش روی آمریکا و متحدانش برای مبارزه با انقلاب اسلامی قرار می داد چرا که اولاً راهبرد نرم در درازمدت جواب می داد و زمانبر بود، ثانیاً شور و اشتیاق مردم در ابتدای انقلاب، آن را در مقابل انواع توطئه های تجزیه طلبی و... مقاوم می نمود. ثالثاً هنوز قدرتهای غربی شناخت درستی از انقلاب و ابعاد آن نداشتند. رابعاً می بایست از گسترش سریع موج بیداری اسلامی در میان سایر ملتها جلوگیری می شد. لذا راهبرد نظامی تنها گزینه سریعی بود که غرب را به اهدافش می رساند. خصوصاً اینکه پس از گذشت چند ماه از انقلاب، امریکا از ایجاد انحراف در مسیر انقلاب توسط دوستداران رابطه نزدیکی با آمریکا در دولت موقت نا امید شده بود.

ب) طرح آمریکا برای ایجاد تغییرات در مرزهای خاورمیانه:

16 فروردین ماه روزنامه اطلاعات در مقاله ای تحت عنوان «هلال خضیب، خوابی که آمریکا برای خاورمیانه دیده است!» آورده: «... به اعتبار نوشته ها و گزارشهای مطلعین و سیاستمداران و گزارشگران، یک نقشه سری آماده شده است که مرزهای خاورمیانه را بکلی تغییر خواهد داد. فکر عملی شدن این نقشه در نخستین هفته های ریاست جمهوری نیکسون بوجود آمده بود...» سپس در ادامه مقاله با بررسی اوضاع و تحولات خاورمیانه و به خصوص مرگ مشکوک جمال عبد الناصر و روی کار آمدن انورسادات، چنین نتیجه می گیرد که آمریکا در حال برداشتن گام هایی به منظور عملیاتی کردن چنین نقشه ای است.

ج) در این میان، سخنان برخی از دولتمردان آمریکا و یا تحلیلهای برخی از افراد مرتبط با دولت آمریکا که مدت ها پیش از تسخیر لانه جاسوسی صحبت از مداخله نظامی به میان آورده بودند، حائز اهمیت است که در اینجا به چند نمونه اشاره می شود:

از کتاب« هدف : تهران» نوشته ی جولیتو کیه زا: «...مایلز کاپلند -مشاوره ویژه ی کرمیت روزولت در کودتای 28 مرداد- ... مسائل مختلفی را افشا می کند:

الف) آمریکاییها از همان اوایل سال 1979 (1357) یعنی پیش از سرنگونی رژیم شاه، مشغول بررسی امکانات شورش در ایران بودند. واشنگتن جداً از چگونگی پیشرفت و تحول اوضاع در ایران به طور مداوم در حال آماده کردن شرایط و ابزار لازم برای سرنگونی هر رژیمی که احتمالاً خوشایند آنها نباشد و منافع آمریکا را تامین نکند بوده است.

ب) آمریکا در تحریک و تشویق کشورهای هم مرز ایران -در وهله نخست عراق- برای یک تهاجم نظامی علیه این کشور، کوششهای فراوانی کرده است.

روزنامه اطلاعات 19 اردیبهشت 1358:

خبرگزاری فرانسه: هارولد براون، وزیر دفاع آمریکا گفت: بعید نمی دانم که آمریکا برای دفاع از منافع حیاتی خود در خاورمیانه به نیروی نظامی متوسل شود.

روزنامه ی اطلاعات 4 تیر ماه 1358:

در این هفته، استراتژی نظامی دولت جیمی کارتر در شبه جزیره عربستان و منطقه خلیج فارس مورد بحث واقع می شود و نیز در سیاست خاورمیانه ای آمریکا تجدیدنظر کلی خواهد شد... ناکامی دوساله دولت کارتر و کنگره آمریکا از توافق در زمینه سیاست انرژی، این کشور را به سوی اعتماد آشکار به مداخله نظامی مستقیم به عنوان یک ابزار سیاسی سوق داده است.

روزنامه ی اطلاعات 12 خرداد 1358:

افشاگری جان کلی، معاون وقت وزارت خارجه آمریکا:

«...مطلب قابل ذکر دیگر تشکیل یک گروه 40 تا 50 نفری می باشد که اخیراً تحت رهبری «دیوید دانلوپ نیوسام» در کاخ سفید برای مطالعه بر روی ایران تشکیل شده است... اگر کاخ سفید واقعاً از دخالت در امور داخلی ایران اجتناب می ورزد، پس چرا هدف از تشکیل این گروه ویژه را فاش نمی سازد؟ ...نیوسام فارغ التحصیل کالج دفاع ملی می باشد! این همان کالجی است که به انشجویانش طرق سرکوب جنبش ها و انجام کودتا را تعلیم می دهد ...نکته نگران کننده دیگر اشتغال مجدد «کرمیت روزولت» به کار می باشد. وی از مأموران سیا است که در اجرای کودتای 1953 (28 مرداد) بیشترین سهم را داشته است. ...بدون اینکه بدانیم چرا «کرمیت روزولت» مورد مشاوره قرار گرفته و مسئله ی مورد بحث چه بوده با شناختی که از این شخص داریم، می توانیم مطمئن باشیم که کاخ سفید در حال تدارک نوعی مداخله در امور ایران می باشد.

د) اگرچه عده ای آغاز حملات عراق علیه ایران را در آذر ماه سال 1359 می دانند ولی شواهد حکایت از آن دارد که عراق بیش از یکسال پیش از آن نیز تحرکات جدی علیه ایران را آغاز کرده بود که با پیش آمدن ماجرای سفارت، اندکی کاهش پیدا کرد که در زیر به ذکر چند نمونه می پردازیم. باید دقت کرد که تاریخ این تجاوزات عراق چند ماه قبل از تسخیر لانه جاسوسی است و این خود شاهدی است بر این مدعا که حتی اگر سفارت آمریکا هم تسخیر نمی شد، بازهم عراق به ایران حمله می کرد:

12 خرداد 1358: خبرگزاری ها و روزنامه ها اعلام کردند دیروز در خرمشهر، هلی کوپترهای عراقی چندین پرواز شناسایی بر فراز خسرو آباد آبادان انجام دادند و پاسگاه های مرزی عراق در طول مرزهای خرمشهر و اروند رود تقویت شد.

روزنامه اطلاعات 16 خرداد 1358: عراق دهکده های ایران را بمباران کرد. نقیب فرماندار سردشت اعلام کرد: هواپیماهای جنگی عراق با بمب ناپالام شش روستای مرزی سردشت را بمباران کردند. (ناپالم یک نوع بمب تولید آمریکاست)

20 خرداد 58: هواپیماهای عراقی مجدداً به خاک ایران تجاوز کردند. ساعت دوی بامداد دیروز دو هواپیمای عراقی، تا عمق 90 کیلومتری خاک ایران تجاوز کردند.

26 خرداد 1358: تجاوز هواپیماهای عراقی به خاک ایران تکرار شد! بررسی هایی که از نوار مرزی شده حاکیست که در مقابل پاسگاه های واقع در نوار مرزی غرب کشور نیروهای پاسگاه های مرزی عراق در دو روز گذشته نقل و انتقالهایی داشته اند.

13 تیر 1358: مرزبان خرمشهر در مورد تمرکز نیروی عراق در مرز ایران گفت بعد از انقلاب ایران، عراقی ها در طول مرز دست به نقل و انتقالات نظامی زدند ولی در یکی دو هفته اخیر، بر خلاف تکذیب های مکرر عراقی ها در طول نوار مرزی از خرمشهر تا آبادان در چند نقطه دست به تمرکز قوای نظامی زده اند.

و البته با تورق روزنامه ها از 13 تیر 58 به بعد هم مدام شاهد اخباری در خصوص تجاوز و یا نقل و انتقالات نیروهای عراقی در مرزهای کشور هستیم.

از مجموع آنچه که گفته شد می توان این طور نتیجه گرفت که جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، قبل از تسخیر سفارت کلید خورده بود. لذا اینکه برخی، جنگ 8 ساله را جزء پیامدهای اختصاصی تسخیر لانه جاسوسی به حساب می آورند جای تامل دارد.

2. بر خلاف آنچه مقامات آمریکایی یا برخی مورخین داخلی نوشته و استعفای دولت موقت را در اثر اشغال سفارت آمریکا می دانند و حتی برخی فراتر رفته و اصلاً هدف از اشغال سفارت را زمینه چینی برای سقوط دولت بازرگان عنوان می کنند، باید دقت کرد که آخرین استعفای دولت بازرگان روز قبل از تسخیر سفارت آمریکا یعنی 12 آبان و در جمع اعضای هیئت دولت به تصویب رسیده بود و به همین دلیل هم، هیئت دولت در مورد اشغال سفارت آمریکا به دست نیروهای خط امام(ره) موضعی نگرفت و در 14 آبان استعفای خود را تقدیم حضرت امام(ره) کردند و امام نیز در 15 آبان بر خلاف دفعات قبل، استعفای ایشان را پذیرفت و اداره امور کشور را تا زمان تشکیل اولین مجلس شورا، به شورای انقلاب واگذار کرد.

3. اگر لانه جاسوسی به دست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام تسخیر نمی شد، به دست گروههای مارکسیستی و با هدایت و برنامه ریزی آمریکا اشغال می شد:

برژینسکی در کتاب «اسرار سقوط شاه و گروگانگیری» می نویسد: «...احساس می کردم که ما باید احساس ضد کمونیستی روحانیون بنیادگرای حاکم کنونی را تحریک کنیم...»

قبل از تسخیر لانه جاسوسی به دست دانشجویان خط امام، دو بار سفارت آمریکا به دست چریک های فدایی خلق (از گروه های مارکسیست) اشغال شده بود. یک بار در 5 دی ماه 1357 و دیگری در 25 بهمن1357 و بنابر شواهد، هر دوبار با برنامه ی خود آمریکا این کار صورت گرفت. جان کلی -معاون وقت وزارت خارجه آمریکا در این باره گفته بود: «...حمله به سفارت آمریکا در ایران (25 بهمن57 توسط چریک های فدایی خلق) توسط سیا طرح ریزی شده بود ...به دنبال محاصره سفارت آمریکا (25 بهمن57)، اتحاد شوروی ادعا کرد که محاصره سفارت به دست عوامل سیا و ساواک انجام گرفته و هدف از آن، فراهم آوردن زمینه لازم برای دخالت مستقیم نظامی در ایران بوده است ...روز بعد سناتور هوارد بیکر جونیور از دولت خواست که برای انتقام حمله به سفارت دست به اقداماتی بزند.»

یک ماه قبل از تسخیر لانه جاسوسی، روزنامه جمهوری اسلامی از طرح ضربتی آمریکا علیه اسلام و ایران خبر داد و چند روز بعد از آن نیز خبری دال بر حضور یک مامور کارکشته سیا در تهران را منتشر کرد.

ولی به راستی اگر آمریکا برنامه ای برای اشغال سفارت توسط نیروهای چپ و کمونیستی داشته از این برنامه چه اهدافی را دنبال می کرده است؟

در جواب به پرسش فوق باید گفت که اولاً آمریکاییها با این کار می خواستند با مطرح کردن نیروهای چپ و کمونیستها در افکار عمومی و منحصر کردن مبارزه با امپریالیسم در اردوگاه چپ، نیروهای اصولگرای اسلامی را در حاشیه قرار داده و به عنوان نیروهای دنباله رو مطرح نمایند. ضمن آنکه با بزرگنمایی گروه های چپی در مسیر انقلاب انحراف ایجاد کنند.

نکته دیگر اینکه، با ابتکار و پیشدستی نیروهای مذهبی در تسخیر لانه جاسوسی، موضع آنها به ماورای چپ رفت و جلوی تکرار تجربه سال 1332 را گرفت که آمریکا و انگلیس توانسته بودند، با عمده کردن خطر کمونیزم، بخشی از نیروهای انقلابی را از نهضت جدا کرده و آنان را از روی این ترس و توهم، بی تفاوت ساخته یا در برابر نهضت قرار دهند. به علاوه، اگر گروه های چپ در برابر تسخیر لانه جاسوسی سکوت می کردند به آنها گفته می شد که در ادعای خود مبنی بر مبارزه با امپریالیزم صادق نیستند و اگر هم به تأیید آن می پرداختند، از برج عاج پایین آمده و به دنباله روی از نیروهایی کشیده می شدند که تا دیروز آنان را، مرتجع و ایادی امپریالیزم و سازشکار می خواندند.

نکته دیگر آنکه سفارت آمریکا، به وجود آمدن یک واکنش تند از سوی نیروهای انقلابی و حتی اشغال سفارت و گروگان گرفتن کارمندان آن را پیش بینی کرده بود( اسناد لانه جاسوسی.ج.7) بنابر این دور از ذهن نیست که برای کاهش هزینه های خود، برنامه هایی را نظیر آنچه که قبلا در 5 دی ماه و 25 بهمن 57 اجرا کرده بود، به نمایش بگذارد تا از یک طرف اهداف پیش گفته خود را دنبال کند و از سوی دیگر از آسیبها و هزینه های اشغال سفارت توسط نیروهای خط امام رهایی یابد. مسئله ای که با ابتکار و پیشدستی نیروهای مسلمان در تسخیر لانه جاسوسی بر آمریکا تحمیل شد.

4. از مسائل مهم مطرح در تسخیر لانه جاسوسی، تأثیری است که افشای اسناد به دست آمده از سفارت می توانست بر فضای سیاسی داخل بگذارد. معصومه ابتکار در کتاب «تسخیر» می نویسد: «یکی از این اسناد در مورد فردی بود که سازمان سیا از او با عنوان LURE/1 SD نام می برد. در دی ماه 1358، در گاو صندوق اتاق رئیس پایگاه سیا در تهران، هفت سند درباره این فرد پیدا کردیم. نخستین سند به تاریخ 27 جولای 1979 به گزارش های فردی به نام SD ROTTER که بعدها معلوم شد قشقایی است، مربوط می شد. وی مقامات سیا را به تماس با شخص دیگری با عنوان SD LURE ترغیب می کرد. در این سند شماره تلفن او ذکر شده بود. با کنترل این شماره تلفن متوجه شدیم متعلق به منزل جناب بنی صدر است! سند دیگر از او به عنوان یک منبع اطلاعاتی و بالقوه نام می برد. یکی از مأموران سیا با اسم رمز گای رادرفورد در پاریس تحت پوشش یک تاجر به او نزدیک شده بود. SD LURE موافقت کرد که دوباره در تهران با او ملاقات کند.»

از طرف دیگر در نخستین دوره انتخابات ریاست جمهوری که در سال 1358 برگزار شد، هنوز شورای نگهبان تشکیل نشده بود و به همین دلیل، احراز صلاحیت کاندیداها را خود حضرت امام (ره) به عنوان رهبر انقلاب بر عهده داشتند. امام نیز به دلایلی تعیین صلاحیت کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری را به حجة الاسلام خوئینی ها سپردند. آقای خوئینی ها از میان 106 نامزد انتخابات، نه تنها صلاحیت حدود 100 نفر از آنان را رد کرد بلکه اصولاً کاندیدا شدن این عده را توطئه ای علیه انقلاب عنوان نمود و حتی برخی از آنان را تحت پیگرد قانونی قرار داد! (جالب است که همین آقای خوئینی ها و سایر دوستان دوم خردادی وی بعدها حذف نظارت استصوابی را به ترجیع بند تمام سخنرانی ها و نوشته های خود تبدیل کردند!) اما سوال این است، مگر در اسناد به دست آمده از لانه جاسوسی روابط مشکوک بنی صدر با سازمان سیا افشا نشده بود پس چطور آقای خوئینی ها که اتفاقاً از عناصر مؤثر در تسخیرلانه جاسوسی بوده و حتما از این موضوع هم باخبر بوده، بنی صدر را تایید صلاحیت کرد؟

5.چرا برخی از اسناد لانه جاسوسی منتشر نشد؟ این شائبه وجود دارد که اسناد لانه جاسوسی به طور گزینشی منتشر شد. مرحوم زواره ای در مصاحبه با نویسنده کتاب شنود اشباح به همین نکته اشاره کرده و می گوید: «در اسناد منتشره ی لانه جاسوسی که همه منتشر نشد، این سؤال جدی است که چرا در مورد عوامل نفوذی سفارت مثلاً در دادستانی، چیزی منتشر نشد؟ البته مقصودم در سالهای آخر فعالیت قبل از اشغل سفارت است ...چرا اسناد سیا در مورد برخی کشورهای دیگر منطقه چاپ شد ولی شبکه جاسوسی غرب در ایران به استثنای برخی عوامل واضح و روشن انتشار پیدا نکرد؟ ...سرنوشت بقیه اسناد چه شد؟»

6. از کتاب شنود اشباح، مصاحبه با منبع (ل):

کتابهای «اسناد لانه جاسوسی» اگر به آمریکا یا انگلیس یا حتی اسرائیل ولو پستی ارسال شود، جرم دارد. مصادره می شود. حالت امنیت قضائی دارد. خب به نظرت چطور نویسنده های اینها که آن رشته، رشته ها را چسباندند، سندها را منتشر کردند، مثل «محسن میردامادی» و دیگران چطور انگلستان اینها را راه می دهد هیچ، بورس تحصیلی هم می دهد؟

7. امام(ره) با مشخص کردن شروطی، حل مسئله گروگانها را را به مجلس واگذار کردند. مجلس نیز با تصویب 4 شرط، کار را به دولت ارجاع داد اما ماحصل تلاش نماینده دولت که منجر به بیانیه های الجزایر شد، نتوانست شروط مصوب مجلس را محقق کند و از حدود 14 میلیارد دلار اموال توقیف شده ایران، فقط از 9/7 میلیارد رفع توقیف شد که پس از کسر بدهی های ایران به آمریکا و واریز بخشی از آن به حساب بانک الجزایر برای موارد اختلاف ایران و آمریکا، 7/2 میلیارد دلار به ایران پرداخت شد و بقیه دارایی تا مبلغ 14 میلیارد دلار تا به حال برگشت داه نشده است. به علاوه، از استرداد تقریباً 10 میلیارد دلار اموال مسروقه ملت ایران (توسط شاه خائن) که از شروط اصلی مجلس هم بوده، خبری نیست!

روزنامه کیهان -16 خرداد سال 1380

سید محمود کاشانی، سرپرست هیئت داوران ایرانی در دیوان داوری لاهه بیان داشت: در سال 1359آقای بهزاد نبوی از طرف ایران بیانیه (الجزایر) را امضا نمود و «وارن کریستوفر» نماینده رئیس جمهور آمریکا نیز این بیانیه را امضا کرد. این بیانیه موقعی که امضا شد، متن انگلیسی اش دو امضا داشت، ولی متن فارسی اش یک امضا بیشتر نداشت! این از شگفتی های قرداد بین المللی است که یک نسخه آن دو امضا دارد و یک نسخه اش یک امضا که فقط ایرانی ها امضا کرده اند. شما از این، حدیث مفصل بخوانید. چند ماه بعد مسئولان وزارت خارجه آمریکا صریحاً و کتباً اعلام کردند که این بیانیه ها را ما نوشتیم و ایرانیها فقط امضای خودشان را زیر آن گذاشتند ...در سال 59 در اسفند ماه، شهید رجایی با من تماس گرفت و با توجه به اینکه هیچ کس حاضر نبود، داوری ایران را در دیوان بپذیرد، لذا از من خواهش کرد که اگر تو این مسئولیت را قبول نکنی، من در روز جزا شکایت تو را به درگاه ائمه (علیهم السلام) می کنم و من در شرایطی این مسئولیت را قبول کردم که هیچ یک از حقوقدانان ایرانی، آمادگی پذیرش این مسئولیت را نداشتند ...اما پس از گذشت چهارسال، دولت آمریکا به این نتیجه رسید که با بودن این حقوقدانان ایرانی کاری از پیش نمی تواند ببرد. بنابر این از دولت ایران خواست که من و دیگر همکارانم را از صحنه کنار بکشد ...و مسئولان دولتی ایران این درخواست را پذیرفتند!... پس از برکناری ما رقم 3 میلیارد و پانصد میلیون دلار علیه ایران حکم صادر شد و این احکام از حساب های سپرده ایران بدون درنگ برداشته شد.»

روزنامه جامعه -20 اردیبهشت 1377

سید محمود کاشانی، سرپرست سابق هیئت ایران در دیوان داوری ایران و آمریکا افزود: بر پایه ی مذاکراتی که در ماههای پایانی حضور گروگانهای آمریکایی در ایران، میان اشخاص مذاکره کننده ایرانی و نمایندگان دولت آمریکا انجام شد، ارقام سپرده های بانکی ایران در بانکهای آمریکایی و شعبه های اروپایی بانکهای آمریکایی بیش از 10 میلیارد تعیین شده است. وی با اشاره به شروط مجلس برای آزادی گروگانهای آمریکایی گفت: خواست مجلس از سوی اشخاص مذاکره کننده ایرانی به درستی به مورد اجرا گذاشته نشد ...به دیگر سخن، اشخاص مذاکره کننده ایرانی به دولت آمریکا وکالت داده اند که از محل رقم 3 میلیارد و 668 میلیون دلار مزبور، بدهی های دولت ایران را به بانکهای آمریکایی و غیر آمریکایی بازپرداخت کند. تشخیص میزان و رقم این بدهی ها و اینکه آیا اساساً جمهوری اسلامی ایران تکلیفی به باز پرداخت آنها داشته باشد یا نه، کلاً به عهده دولت آمریکا واگذار شده است، بی آنکه حق اعتراضی برای دولت ایران پیش بینی شده باشد. کاشانی اشاره کرد که این تعهد، به گونه ای آشکار بر خلاف مصوبه مجلس شورای اسلامی بوده است که از اشخاص مذاکره کننده خواسته است، تمامی سپرده های آزاد شده، در اختیار دولت ایران نهاده شود.

روزنامه رسالت -23 مرداد 1380

مدیر مسئول روزنامه رسالت در خصوص بیانیه الجزایر گفت بر اساس اصل 139 قانون اساسی در مواردی که طرف دعوا خارجی باشد و در موارد مهم داخلی باید به تصویب مجلس نیز برسد ...حضرت امام راحل حل مسئله گروگانها را به مجلس شورای اسلامی واگذار کردند و چهار شرط را برای آزادی گروگانها مطرح کردند که باز پس دادن اموال شاه، لغو ادعاهای آمریکا علیه ایران، عدم دخالت آمریکا در امور ایران و آزاد کردن تمام سرمایه های ایران شرایط امام بود که این چهار شرط را مجلس به صورت مصوبه درآورده و کمیسیون ویژه مجلس تصریح می کند که آقای بهزاد نبوی حق نداشته است تن به حکمیت بدهد. لذا اینکه نظرات حضرت امام و مصوبه مجلس در مذاکرات جناب آقای نبوی تأمین نشده است، نظر من نیست بلکه نظر کمیسیون ویژه مجلس است.